Behalve in constructies van gebouwen en bestrating, wordt vooral in gevels de baksteen toegepast. Het is een gebakken metselsteen, die gevelbaksteen wordt genoemd.
Gevelbakstenen zijn in verschillende varianten leverbaar en worden met behulp van metselspecie, lijm of een droogstapelsysteem verwerkt in de gevel.
Gemaakt van klei
Gevelbakstenen worden in Nederland gemaakt van rivierklei, afkomstig uit de uiterwaarden van de grote rivieren. Die klei is in de uiterwaarden in ruime mate voorhanden, omdat er voortdurend nieuwe aanvoer door de rivieren is.
De verschillende kleuren van de gevelbakstenen worden bereikt door diverse soorten klei te mengen. De klei en de mal worden bestrooid met zand om het vastplakken van de klei te voorkomen en de stenen het bezande uiterlijk te geven.
Verschillende soorten
Er zijn verschillende soorten gevelbakstenen leverbaar.
De handvormsteen wordt gemaakt door klei in een mal te werpen. Dat kan zowel handmatig als machinaal. Door de druk en de snelheid van het werpen van de klei in de mal te laten variëren, ontstaan onregelmatige vormen om handgevormde oude stenen na te bootsen.
De vormbaksteen is een vrij strakke steen met een regelmatige structuur. De klei wordt geperst in een bezande mal, die na verloop van tijd nog eens stevig wordt aangedrukt.
Ook de strengperssteen heeft een strakke vorm en een oppervlak dat varieert van glad tot ruw. Hij wordt gemaakt door de klei door een rechthoekige opening te persen. Met een draad worden plakken ter dikte van één steen afgesneden.
De wasserstrichsteen lijkt op de vormbak- en de strengperssteen, maar het verschil is dat de klei met behulp van water losgemaakt wordt uit de mal. Hierdoor ontstaat een onbezande steen, die een enigszins ruw oppervlak heeft.
Gevelbakstenen zijn kleurvast, duurzamer dan andere bouwmaterialen en bestand tegen weersinvloeden.
Hieronder kun je zien hoe bakstenen worden gemaakt.
